Koszty życia: Polska, Czechy, Węgry. Ile kosztuje życie?

Uwielbiamy narzekać i porównywać się do innych. Czesi mają lepsze warunki pracy, a Węgrzy oprócz taniego wina mają tanie mieszkania. Takim to się żyje! Wszędzie lepiej niż w Polsce. Ilekroć słyszę takie stwierdzenia, zastanawiam się jak można porównać koszty życia na podstawie cen wina. Teraz biorę solidny oddech i krok po kroku podsumuję średnie ceny w Czechach, na Węgrzech i w Polsce.*

WYPŁATA w Czechach, Polsce i na Węgrzech

Tu z pewnością Polacy mają najgorzej i każdy Polak nam to powie. Bo to my oddajemy jakąś 1/3 na podatki. Moi drodzy, przy negocjowaniu swojej wypłaty na Węgrzech popełniłam podstawowy błąd i podałam stawkę brutto zamiast netto. Bo nie chciało mi się dowierzać, że wzór wypłata netto= 0,665 brutto dotyczy również mnie! Dzięki Bogu uratowały mnie dodatki. 🙂 Czesi  mają w tym wypadku z nas wszystkich najlepiej, bo z wypłaty zabiera im się najmniej.

Przykład: za kwotę brutto wezmę 4,900 polskich złotych ~ 30 000 koron czeskich  ~ 350 000 forintów węgierskich. Jest to stawka o którą np. po studiach możemy starać się bez większego problemu zarówno w Czechach, jak i na Węgrzech (o Polsce się nie wypowiadam, bo każdy wie jak jest). UWAGA! Stawki te są względne, orientacyjne i zależne od wykonywanego zawodu czy regionu.

Polskie netto: 3,479 PLN

Czeskie netto: 22,740 CZK/ 3,707 PLN (kurs  0.163)

Węgierskie netto: 232,750 HUF/ 3,269 PLN (kurs 0,014)

PODSTAWĄ JEST VAT

Polacy mają najwyższy VAT w Europie- taka plotka krąży po najciemniejszych zakamarkach Polski. Plotka nie sprawdzona, bo węgierska podstawowa stawka VATu wynosi 27%. Tak 27%, to nie jest pomyłka. Dodam, że ceny na Węgrzech nie należą do najwyższych z wymienionych przeze mnie krajów- ale o tym dalej!

Polskie stawki VAT: 23% (stawka podstawowa) oraz 5 i 8% (stawka preferencyjna).

Czeskie stawki VAT:21% (stawka podstawowa) oraz 15 i 10 % (stawka preferencyjna).

Węgierskie stawki VAT:27% (stawka podstawowa) oraz 18 i 5 % (stawka preferencyjna).

ILE TAK NAPRAWDĘ KOSZTUJE MIESZKANIE?

To prawda, wynajem mieszkania w Czechach jest sporo tańszy niż w Polsce i jak już wielokrotnie pisałam przestronna kawalerka w Pradze kosztuje w okolicach 1700 złotych z wszystkimi opłatami, bez wielkiego wysiłku włożonego w poszukiwanie. W innych miastach jest analogicznie taniej, jednak nie jestem w stanie się wypowiedzieć jak z dostępnością mieszkań w mniejszych miejscowościach. To akurat stanowi spory problem na Węgrzech, gdzie co prawda mieszkania nadal są tańsze niż w Polsce, ale poza Budapesztem niezbyt popularne jest wynajmowanie mieszkań. Tu mieszkania się kupuje.

KU PRZESTRODZE! Mimo, że na  lubianej przeze mnie porównywarce cen nieruchomości na wynajem w Szekesfehervar wydawały się być tanie jak na jakiejś ukraińskiej wiosce, na miejscu okazało się, że ich po prostu nie ma, nawet w biurach nieruchomości. I gdy tylko pojawiłam się na Węgrzech przez parę tygodni byłam zmuszona czekać na jakąkolwiek ofertę wynajmu za choćby niecałe 1500 złotych plus opłaty (!). Jeśli już znalazłam ofertę była albo bardzo droga, albo mieszkanie było nieumeblowane (i drogie). Widziałam tańsze oferty w Budapeszcie, a że historia lubi zataczać koło kolejny raz poczułam się jak w Myrtle Beach. W takim przypadku trzeba uruchomić znajomości, albo po prostu czekać. Co do Budapesztu– ceny na oko są nieco wyższe jak w Pradze, ale naprawdę przyzwoite małe mieszkanie do 2000 złotych można znaleźć. Bardziej się w to nie zagłębiałam. Co do wynajmu w  Polsce- każdy z nas ma własne doświadczenia i tu nie będę się spierać. Najczęściej ceny wynajmu zależą od obecnego popytu w danym regionie, ale to żadne odkrycie.

KOSZT USŁUG BANKOWYCH

„Banki to złodzieje”, „Nie wiem za co ja płacę”- słyszałam setki razy w Polsce. Po zapoznaniu się z zagranicznymi systemami bankowymi śmiem twierdzić, że ten polski nie jest aż taki zły i że kilka złotych za nieużywaną kartę nie jest majątkiem. Jak wygląda to za granicą?

Czechy–

osobiście nie zakładałam tam konta, jedynie korzystałam z przelewów. Żeby przelew „nie szedł” kilka dni, robiłam go w tym samym banku do którego wysyłałam przelew i płaciłam za niego ok.  10 zł. Zastanawiałam się jednak nad założeniem konta i z tego co się orientowałam prowadzenie konta w większości przypadków, a jak nie prowadzenie to karta, a jak nie karta to coś innego. UniCredit wydawał się mieć darmową ofertę dla młodych ludzi, ale z racji, że nie korzystałam nie potwierdzę na 100%.

Węgry–

tutaj doznałam prawdziwego szoku kulturowego. Musiałam założyć konto z powodu pracy, choć wiele bym dała żeby tego uniknąć. Niektóre banki pobierają opłaty za przelewy przychodzące, w niektórych opłata za kartę jest tak wysoka, że starczyłaby na dwudaniowy obiad z deserem, a jeszcze gdzie indziej nie mogłam otworzyć konta, bo nie mówię po węgiersku (niepisana zasada K&H w Szekesfehervar). W końcu zdecydowałam się na konto w Raiffeisen Bank, gdzie pod warunkiem zdeponowania miesięcznie 150,000 HUF (ok.2,100 PLN) nie ma opłat za prowadzenie konta i kartę miesięcznie. W przypadku mniejszego wpływu opłata miesięczna wyniesie 1984 HUF (ok. 28zł). Ponadto istnieje opłata roczna za kartę i wynosi 3,978 HUF czyli ponad 55 złotych i tego nie da się obejść. Zamknięcie konta kosztuje 5,000 HUF. Obsługa telefoniczna na poziomie polskich urzędów. Oddział czynny do 15.30 w piątki. Jak dla mnie to wszystko to za wiele.

Polska–

miałam konto w trzech różnych bankach i poza wielokrotnymi problemami z BZWBK nie mogę na nic narzekać, bo jeśli za coś musiałam zapłacić to jak już ze swojej winy (opłata za kartę, kiedy nie zrobiłam żadnego przelewu w miesiącu czy za wypłatę w innym bankomacie niż zapisany w umowie jako bezpłatny). Darmowe przelewy, wypłaty i wpłaty, dostęp do konta. Szybkie przelewy i obsługa on-line kiedy zaistnieje potrzeba. Czego więcej trzeba?

CENY- JEDZENIE

W tabeli zawarłam przeciętne ceny produktów tj. średnia cena piwa, biały chleb, zwykłe banany- żadne bio 🙂 czy mięso/ jaja z marketu. Oczywiście, tanie czeskie piwo jest lepsze od piw z innych krajów, ale poza tym nie zauważyłam różnicy w smaku  w przypadku pozostałych produktów. Ceny alkoholu w Czechach są zdumiewająco niskie, tak samo jak węgierskiego wina. W Polsce też drogo nie jest. Przykładowe ceny w tabelce po przeliczeniu na złotówki:

CENY- UBRANIA

Uważam się za oszczędną osobę i zazwyczaj zastanawiam się nad każdym zakupem nowej rzeczy. Zwracam uwagę na jakość produktu i oczywiście cenę.  Z doświadczenia wiem, że w  Czechach zazwyczaj jest drożej, na Węgrzech podobnie, choć nieraz taniej. Szczegółowe zestawienie cen ubrań w tym wpisie.

SIECI KOMÓRKOWE- INTERNET

Wykupiony przeze mnie roaming na terenie całej Unii Europejskiej spisywał się świetnie przez dwa długie lata. Nie musiałam martwić się ani o rozmowy ani o Internet za granicą Polski. Mimo to zawsze dowiadywałam się, czy opłacalne byłoby korzystanie z tamtejszych (tu: Czeskich, Węgierskich) sieci komórkowych (oferta na kartę). W kwestii Internetu, która jak dla mnie jest najważniejsza wygląda to mniej więcej tak:

Dla porównania Polska:

Play prepaid:  600 MB/mc za 5zł, 2GB/mc za 9zł, 1 GB/mc za darmo pod warunkiem utrzymania aktywnego konta;
Plus prepaid: 500 MB/tydzień za 3zł, 1 GB/mc za 10zł, 2 GB/mc za 13zł
Orange prepaid: 500 GB/mc za 5zł, 2 GB/mc za 12zł
T-mobile prepaid: 1 GB/mc za 5zł

Czechy:

Vodafone prepaid: 150 MB/mc za 100  CZK , 500 MB/mc – 200 CZK (17zł i 34zł)
T-mobile prepaid: 60 MB/tydzień za 50 CZK, 500 MB/miesiąc za 299 CZK (8,5zł i 50zł)
o2 prepaid: 375 MB/tydzień za 89 CZK, 1,5GB/mc za 299 CZK (15zł i 50zł)

Istnieją oczywiście jeszcze wirtualni operatorzy jak np. Tesco Mobil czy SAZKAmobil, jednak operują oni na nadajnikach głównych sieci. Ceny pakietów prepaid u operatorów mobilnych wahają się pomiędzy 290 a 300 CZK za 1GB pakietu internetowego.

Węgry:

T-mobile prepaid: 200 MB/mc za 1,090 HUF, 500mb za 1990huf, a 1GB za 2490 HUF (15zł, 28zł, 35zł)
Vodafone prepaid: 500 MB/dzień 690 HUF, 1GB/tydzień za 2490 HUF , 3 GB/mc za 3990 HUF (10zł, 35zl, 57zł)
Telenor prepaid:  500 MB/mc 1,000 HUF, 1 GB/mc 1,500 HUF, 3 GB/mc za 2500 HUF (14zł, 21zł, 35zł)

AUTOSTRADY

W Polsce jak wiadomo mamy zróżnicowane opłaty za autostrady i uśrednienie cen jest niemalże niemożliwe. Moje ulubione sytuacje na polskiej autostradzie to często niedziałający Viatol na A4 oraz kosmiczne opłaty na A2 zwaną Autostradą Wolności. W przypadku Czech, Węgrzech wjazd na autostradę jest bezbramkowy, jednak do legalnego poruszania się po niej potrzebna jest winieta. Ile to kosztuje i dla kogo jest taniej? Więcej przydatnych informacji o winietach, gdzie kupić, na których drogach są wymagane itp. w tym wpisie.

Czechy:

Winiety 10 dniowe i miesięczne obowiązują przez ww. okres. Natomiast roczna winieta kończy się w z dniem 31 stycznia. Koszt za samochód osobowy:

Koszt winiety 10 dniowej: 310 CZK (52zł)
Koszt winiety miesięcznej: 440 CZK (74zł)
Koszt winiety rocznej: 1500 CZK (252zł)

Węgry:

Węgierskie winiety to rzecz bardziej skomplikowana. Można wykupić winietę na określony komitat (tj. region), winietę na tydzień miesiąc lub rok. Istnieje możliwość wykupu winiety półrocznej- od czerwca, ale jest on stosunkowo drogi. Informacje co do innych kosztów np. większych samochodów/ motoru znajdziecie na  toll-charge.hu. Analogicznie roczna winieta kończy się w z dniem 31 stycznia. Koszt za samochód osobowy:

Koszt winiety 10 dniowej: 2 975 HUF (42zł)
Koszt winiety miesięcznej: 4 780 HUF (68zł)
Koszt winiety rocznej: 42 980 HUF (610zł)
Koszt winiety na 1 komitat (roczny): 5 000 HUF (71zł)

Koszty paliwa

Uśrednione ceny z trasy Gliwice- Gyor z dnia 11 lipca 2016.

Kochani, jak powszechnie wiadomo: punkt widzenia zależy od punktu siedzenia. Na podstawie tego jaki styl życia prowadzimy, jakie mamy przyzwyczajenia czy mamy dzieci, samochód, mieszkanie możemy przekalkulować czy ta zielona trawa rośnie faktycznie tylko u naszych sąsiadów.

Zapraszam do drugiej części: Porównanie warunków pracy

PS. Niedawno wydałam książkę m.in. o tym jak wyglądało życie i w Czechach, i na Węgrzech.. Bez zbędnego koloryzowania opowiedziałam o tym jak było w rzeczywistości. Jeśli interesuje Cię ten temat, sprawdź stronę książki. Możesz tam pobrać bezpłatny fragment i dowiedzieć się czy jest to pozycja dla Ciebie.  Przepraszam za wykluczenie z tej grupy Słowacji, jednak nie chciałam brać pod uwagę kraju w którym nie mieszkałam.